సెట్టి లక్ష్మి నరసింహము

అహల్య(నాటకం )

పాత్రలు

పురుషు పాత్రలు  : గౌతముడు  ,  నారదుడు , ఇంద్రుడు , బ్రహ్మ  , సూర్యుడు, విష్ణువు,ఈశ్వరుడు ,మన్మధుడు ,వాయుదేవుడు .                                                                                                                             

  స్త్రీ పాత్రలు : హల్య, అహల్య (స్త్రీరూప ఋక్షవిరజుడు), రతి , సరస్వతి, లక్ష్మి , పార్వతి , అరుంధతి, అంజన, అనసూయ , లోపాముద్ర ,రంభ , మేనక , ఊర్వశి , తిలోత్తమ .

1.   అంకము

1 వ రంగము –సత్య లోకమునకు  బోవు మార్గము

                            [ఇంద్రుడు , సూర్యుడు ప్రవేశింతురు .]

ఇంద్రుడు : నా ముందర గడు దొందరగా బోవుచున్న యా పురుషు డెవ్వడో  ఆకారము , భాతృవర్యుడైనా ,  సూర్యునిది , ఆ తేజస్సు  మాత్రము లేదు . పిలిచి చూచెదను .

సోదరా , సూర్యా !

సూర్యుడు :- ఎవరిది , యీ పిలుపు ? (తిరిగి చూచి ) వైభవని  స్తంద్రుడు , మాయన్న 

ఇంద్రుడు . అన్నా , నమస్కారము .

ఇంద్రుడు :- శ్రేయోభివృద్ధిరస్తు ! తమ్ముడా , ఎచ్చటికీ నీ ప్రయాణము ?

సూర్యుడు :- పద వధూ పద ధ్వన్యోకమగు  సత్య లోకమునకు.

ఇంద్రుడు ;- నాకు దారి సాయము దొరకినది . ఒంటిపయనము  కుంటిపయనము వంటిదై పొడుగును .

సూర్యుడు :-అన్నా ,యొంటిపయన మేల నీకు ?కాలినడక యేటికి ?ఏనుంగుల మేలు బంతి చౌదంతి , సాటిలేని వారువము ఉచ్చై శ్రవము , మఱీ — 

ఇంద్రుడు  ;-  అన్నా , యేవియుబోలేదు: వాహనస్థానము నాకు బలముగానే యున్నది . కాని , కంటి కలకకు దీపకళికలవలె , పయోగములు ; పై పెచ్చు , బాధకములు … అది యటుండ నిచ్చి , నా నందేహ మొక్కటి తీర్పుమూ . స్వీయ శాంతి  లేని భూమిని గాంతి మంతయు చేయు నిమిత్తమై నింగిని నిత్యమును నిలిచి యుండుట గదా , విధి నీకు గల్పించిన విధి ? అట్టిది మాని , యాజ్ఞానిమాననమును వలె సమస్త ప్రపంచమును దమోమయము చేసి , నీ విటు రాగలుగుట యెట్లు సంభవించినది ?

సూర్యుడు :- అన్నా , ఇందలికిటుకు నీ వింత వఱకు నెఱుగమి వింతయే . అమావాస్యనాడు సహా యాట విడుపు లేని  నా యుద్యోగమున నొక్క సదుపాయము మాత్రము నాకు గలిగినది . వినుగో , పనియో , కలిగినప్పుడు గగనమున నా తేజస్సును దిగ విడిచి  నాయిచ్చ నచ్చిన చోటికి సంచారము చేసి వచ్చుటకు నాకు స్వాతంత్ర్యము కలదు . అట్లు నే నాకాశమున విడిచిన నా తేజస్సు జూచి , లోకులు నన్ను గానే భ్రమింతురు. వెలుపటికి వెడలినయజమానుని యుష్ణీషము లోపటి నుండి కనబడుచు , సేవకుల నొక్కొక్క సారి పనుల యందుంచునుగదా ? అది వట్టి వేషమని సూచించుటకై , యప్పటి నా తేజస్సునకు బరి వేషము కలుగును .

ఇంద్రుడు :- ఇప్పుడు తెలిసినది , మీ సూర్య చంద్రుల పయిపోకడ లకు గల వీలు .

సూర్యుడు :- చంద్రునికి గల వీలు వేఱు విధముది. ఒక్క పున్నమ నాడే యతడు పదునైదు కళతోడను  మింటి నంటి పెట్టు కొని యుండవలయును . తక్కిన తిధుల యుండట్లుగాక , కళలు కొద్దియో గొప్పయో విదిపడుటయు , విడివడిన కళలతో నతడు తన యిచ్చ వచ్చిన చోటికి బోవుటయు జరుగును. అమావాస్య  నాడైనననో పదునైదు కళలతోడను నంచరించుట  కతనికి వీలు .

ఇంద్రుడు : తమ్మోడా , షోడశకళాపరిపూర్ణుడు గదా  చంద్రుడు ? పదునైదు కళలను గూర్చియే చెప్పితివి . పదునాఱవది యే  సూత్రము బట్టి లోపింపజేసితివి ?

సూర్యుడు :– ఆ పదునాఱవకళకు జంద్రునియందు నిత్య లోపము కలిగి , యది నాగ సూత్రమున వ్యోమ కేశుడైన పరమేశుని శిరస్సునందు మందాకినీ ఫేన రేఖ చందమున నందముగా బొందు పడి యున్నది .

ఇంద్రుడు :- తమ్ముడా , భూమ్యాది సమస్త మండలములను సమాకర్షించు శక్తి  నీకు గలదని పదార్ధ తత్త్వ వేత్తలు పలుకుదురు . అట్టి నిన్ను సత్యలోకమునకు సమాకర్షించినది , (నవ్వుచు ) యే రామ ? ఏ యత్యం తాభిరామరామ ?

సూర్యుడు :- అన్నగారు పరిహాసమునకు దిగినారు . అభిరామలైన రామలతోడి మహావైభవము తమదిగాని నాది కాదు .

 రంభ వంటి యత్యంతాభిరామరామ , యూర్వశి వంటి యత్యం తాభిరామరామ , మేనక వంటి యత్యంతాభిరామరామ , తిలోత్తమ వంటి యత్యంతాభిరామరామ ,-

[తెరలో – రామ రామ , రామరామ , రామారం , రామరామ .]

ఇంద్రుడు :- పలుకురాయి యున్నదా యేమి ఇచ్చట ? నీ కడపటి పలుకులకు బౌనః పున్యము కలుగుచున్నది .

సూర్యుడు :- ప్రతిధ్వని కాదు . ఏదో సంగీతము వీణారవసమేతమై  వీనుల విందు గొలుపుచున్నది.

ఇంద్రుడు :- (శ్రవణము నభినయించి ) అది మహతి . సందేహము లేదు . వీణాగాన విశారదుడు నారదుడు సత్యలోకము నుండి వచ్చుచున్నట్లున్నది ……….ఇప్పుడు దృక్పధమునకే వచ్చినాడు .

[“రామ రామ , రామరామ , రామరామ , రామరామ ,” యని పాడుచు నారదుడు ప్రవేశించును .]

ఇంద్రుడు , సూర్యుడు :- నారదమునీంద్రా , నమస్కారము .

నారదుడు :- (మొగమెత్తి ) ఓహో ! దేవేంద్ర దివేంద్రులు. ఆదిత్యులారా , మీకు విజయము కలుగునుగాక !

ఇంద్రుడు :- దేవముని పుంగవా , ‘ రా మ రా మ’ యను క్రొత్త  మాటతోడి  పాట  పాడుచున్నారు . అది మంత్రమా , పేరా  , పదమా ? ఏభాష ? శ్రీ సంబోధక మనుకొనుటకు మీరు విషయ విదూరులు .

నారదుడు :-

(తనలో ) ప్రమాదము నంభవించినది. రాబోవు యుగమున లోక విద్రావణు డైన రావనుడను రాక్షసుని సంహరించు నిమిత్తము భగవంతుడు రామా కాంతుడు రాముడై రవి వంశమున నవతరించునని యీ దినమున నాకు మా తండ్రి బ్రహం దేవుడు ప్రసంగ వశమున నేకాంతముగా దెలిపెను . పరమ రహస్య మిది వెల్లడింపరాదని యెఱీగియు  , బరమేశ్వరునాకును దారక మంత్రము కానున్న రామ నామమును భక్తి పారవశ్యమున బాటగా బాద జొచ్చితిని . ఇముడకున్న  యీ గుట్టు గుట్టకో పుట్టకో తెలిపినచో బాధ  లేదు గాని , వీరికి దెలిపిన యెడల రామాయణ కథ ఇప్పుడే ముల్లోకముల నల్లుకొనగలదు .

ఇంద్రుడు :- మునీంద్రా , మాఱు  పలుకక మీలో మీరే యేమో యాలోచించుకొనుచున్నారు .

నారదుడు :- (దివ్య దృష్టిని బరిశీలించి , తనలో ) సరిసరి ! ఏక కార్యార్ధులైన యీ  యిరువురకును వివాదము కలిగించి , కొంత వినోద మనుభవింపవచ్చును .

సూర్యుడు :- మునీశ్వరా , మీ ప్రత్యుత్తరము వినుటకు గుతూ  గుతూహలపడుచున్నారము .

నారదుడు :- ఆదిత్యులారా , నా సంకోచమునకు గారణము ,మీ  రహస్యములు వెల్లడియగుణాన్న భయము .

ఇంద్రుడు :-మీ పాటకును మా రహస్యములకును గల సంబంధమేమి ?

నారదుడు : మిమ్ము జూచియే  నా పాట యారంభించితిని . మీ హృదయకుహరమున నిప్పుడు మాఱు  మ్రోగు చున్నది , ‘రామ రామ ‘, యను శబ్దమగునా , కాదా ?

ఇంద్రుడు :- (తనలో ) ఓహో , కొఱవితో దలగోకుకొని నట్లయినదే !

సూర్యుడు :- (తనలో ) ఈ త్రికాలవేది మద్రహస్య భేది యగుచున్నాడే !

నారదుడు :- ఏమి దేవేంద్రా , మాటాడవు ? త్రిలోకాభిరామయైన  రామయ్ కదా నిన్ను సత్య లోకమునకు సమాకర్షించినది .

ఇంద్రుడు :- (శిరము వంచుకొనును)

నారదుడు :- మౌన మర్దాంగీకారమే కాదు ; ఈ విషయమున బూర్ణాంగీ కారమునే సూచించును . దినేంద్రా , నీ మాటయో ?

సూర్యుడు :- మీ రెఱుగనిదే  మున్నది ? మీ యుహ సరి యైనదే .

ఇంద్రుడు :- (సూర్యునితో ) అన్నా ! దొంగా , ఇందాక నే నడిగినప్పుడు కాదని బొంకితివి ?

సూర్యుడు :- (ఇంద్రునితో ) అన్నా , తోడి దొంగవై  యుండియు , ఇందాక నన్ను బరిహసింప నారంభించితివి ?

ఇంద్రుడు :- తమ్ముడా , మఱదలు  ఛాయ యీ సంగతి విన్న యెడల , నే మనునో ?

సూర్యుడు :- అన్నా , వదినె శచీదేవి యీ సంగతి విన్న యెడల , నే మనునో ?

 రచయిత :సెట్టి లక్ష్మి నరసింహం

సేకరణ :అహల్య నాటకము నుంచి ……………….

———–